MENTÖRLÜK VE EĞİTİM KOÇLUĞU

GİRİŞ

Bu çalışmanın konusu Laçin Çok Programlı Anadolu Lisesi eğitim öğretim süreçlerinde kişiye özel mentörlük ve koçluk sistemidir.  Amacı okulumuzda aktif olarak öğrenimini sürdüren öğrencilerimize etkin rehberlik ve yönlendirme hizmeti sunarak onları çok yönlü olarak geliştirerek geleceğe bilge kişilik olarak yetiştirmektir.

Eğitimin temel işlevlerinden biri de yeni nesillerin geleceğe güvenli olarak yetiştirilmesidir. Okulumuzun akademik başarısın artırması, kırsal kesimde bir çok sosyal imkandan yoksun olarak yetişen öğrencilerimize yeni imkanların sunulması, her öğrencimizin gelişimine ayrı ayrı katkıda bulunacak olması projenin en önemli yönüdür.

Laçin ilçesinde tek ortaöğretim olmamız nedeniyle her öğrencimizin ortaöğretime kaydolmalarına kaynaklık eden akademik başarı ve puan düzeyleri birbirinden oldukça farklıdır. Sınıf mevcutlarımız en fazla 14, en az 3 kişiden oluşmakta, yeterince öğretmenimiz bulunmaktadır. Öğrencilerimizin akademik başarıları arasındaki makas farkı oldukça yüksektir. Kırsal kesimde bir çok sosyal imkana öğrencilerimizin ya hiç erişimi yok ya da çok kısıtlıdır. Okulumuzda rehberlik servisi bulunmamaktadır.

Projenin evreni Laçin Çok Programlı Anadolu Lisesi gönüllü öğretmenleri ve aktif olarak öğrenimine devam Anadolu, Anadolu İHL ve Anadolu Meslek Programına aktif olarak devam eden tüm öğrencilerimizdir.

Gönüllü öğretmenlerce nitel ve nicel araştırma yöntemleriyle elde edilen bilişsel ve duyuşsal öğrenci alanlarına yönelik verilerin analiz edilmesi sonucu, mülakat (bireysel görüşme) yöntemiyle sistemin alt yapısı kurulmuştur.  Gönüllülük esasına dayalı olarak, ön görüşme, görüşme, bireysel izleme, değerlendirme ve öğrenme çıktılarının çeşitli formlarla analiz edilerek öğrenci betimlemelerin yapılması yöntemleri uygulanacaktır.

Projenin Hedefleri

Öğrencilerimizi Türk Milli Eğitiminin Genel ve Özel Hedefleri ve Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli Öğretim programı, doğrultusunda yetiştirmek.

Türkiye Yüzyılı Maarif modeli ve öğretim programları doğrultusunda öğrenme çıktılarını sürece dayalı izleyerek bireysel eksiklikleri gidermeye yönelik etkin çalışmalar yapmak,

Öğrencilerimizi daha etkin kılarak, onların hedef odaklı, sistemli çalışmalarını sağlamak,

Her öğrencimize çok yönlü bireysel destek ile onların gelişimlerine sistemli katkıda bulunmak.

Öğrencilerimizin çalışma yaparken gelişimlerini çok yönlü olarak hızlandırmak.

Akademik başarısı düşük öğrencilerimizde öğrenilmiş çaresizlik duygularını gidererek onları başarıya odaklamak.

Okul yönetiminin ve öğretmenlerimizin mentörlük ve koçluk sistemi konusundaki deneyimlerini daha üst boyutlara taşımak,

Okulumuzun görünürlüğünü artırmak ve imajını sürekli iyileştirmek.

üOkul ortamını ve öğrenme süreçlerini sistematik olarak zenginleştirmek.

üÖğrencilerimizin zamanlarını etkin ve verimli kullanmalarını sağlamak hedeflenmektedir.

1.1. Mentörlük ve Eğitim Koçluğu

 Mentörlük: Mentör, bir başkasının gelişmesine ve büyümesine yardımcı olmak için bilgi, beceri ve/veya deneyimlerini paylaşan biridir. Mentörlük daha çok rehberlik ve kılavuzlukla ilgilidir. Sorumluluk daha çok öğretmenle ilgili sayılabilir. Mentör rehberlik eden kişiye, menti rehberlik edilen kişiye denir.

·        Deneyim paylaşımında bulunma, Mentör bilgi, beceri ve deneyimlerini menti ile paylaşır.

·        Uzun vadeli ilişki kurma, daha uzun vadeli bir ilişki gerektirir ve güçlü bir ilişki söz konusudur. Okul mezuniyetinden sonraki süreci hatta bir ömrü kapsayabilir.

·        Yönlendirme ve tavsiye: Mentör tavsiyeleriyle kariyer gelişimi ve bir alanda uzmanlık kazandırır. Mentörlük “neyi başarmak istiyorum? Sorusuna yanıtlama yönelik faaliyetlerdir. Daha çok akıl hocalığı ve danışmanlıkla ilgilidir.

·        Rol model olma: Daha çok kendi kariyer yolunda rehberlik eder.

Koçluk: Koç, koçu olduğu bireye hedefleri hakkında rehberlik sağlayan ve tam potansiyellerine ulaşmalarına yardımcı olan biridir. Koçluk sisteminde sorumluluk hem eğitim koçuna hem de sorumlusu olduğu bireye aittir.

·     Performans gelişimi: Koçluk hedef ve başarı odaklı olup, “nasıl başarabilirim?” sorusuna yanıt arar. Bunun için detaylı yapılandırılmış sistem içinde günlük performans sergilemeye dayalı sayısal/niceliksel verilerle düzenli bir takip ve tam bir liderlik becerisi gerekmektedir.

·     Kısa vadeli ve hedef odaklı: 25-30 dakikalık bir zaman dilimini kapsayabileceği gibi belirli kısa vadeli belirli bir zaman dilimini kapsar.

·     Soru sorma ve dinleme: Koçluk sisteminde talimat ve görevlerden bahsedilebilir. Daha çok resmidir. Koçluk yapılacak alanlarla ilgili alan bilgisi gibi bazı nitelikler ve beceriler gereklidir.

·     Destek ve teşvik: Koçluk becerilerinde planlı bir şekilde yapılması gereken görevler, düzenli bir eğitim ve öğretim izleme süreci vardır.

Koçluk sistemi koç öğretmen ve koçluk yapılacak öğrenci için;

Ø     - Ben ne istiyorum?

Ø     - Ben neler Yapabilirim?

Ø     - Ben nerede olmak istiyorum?

Ø     - Ben neleri yapmaktan hoşlanırım?

Ø     - Ben istediklerimi nasıl yapabilirim?

sorularına öğrenciyle birlikte yanıt bulmaya çalışır.

1.1.1. Mentörlük ve Koçluk İçin Gereklilikler

Belirli alanda özel nitelikler gerekli olmasa da birinin etkili bir mentör ve eğitim koçu olması için gerekli niteliklerden bazıları:

·   Öğrenciler konusunda içselleştirilmiş bir ilgi ve adanmışlık duygusu olmalıdır.

·   Başlangıçta ön araştırma yapılmalı, kılavuzluk ve rehberlik niteliklerine sahip olunmalıdır. Hedefi net olarak ortaya koyan gerçekçi, somut tasviyeler üzerine bir rehberlik yapılmalıdır.

·   Tüm mentörlük ve koçluk aktivitelerinde motive edici, teşvik edici ve ilham verici enerji ve iletişim becerilerine sahip olmak öğrencinin harekete geçirilmesi için önem taşır.

·   Koç ve koçluk yapılan kişinin karşılıklı anlayış ve saygıya sahip olduğu bir yapılanma gerekir.

·   Koçluk, mentörlüğün belirlediği hedef doğrultusunda kaynakları elde etme, ihtiyaç duyulan tüm kaynakları en üst düzeyde sağlama ve bunları kullanma konusunda ilham verebilme becerisi gerektirmektedir.

·   Mentörlükte daha çok yüreklendirme söz konusu iken, koçluk sisteminde öğrencinin güçlü ve zayıf yönlerini, kişisel becerilerini fark ederek ve fark etmesini sağlayarak, gerektiğinde onları daha ileriye taşımak için meydan okuma ve otorite koyma becerisi bulunmalıdır.

·   Koçluk sisteminde kriz veya sorunlarla karşılaşıldığında başa çıkabilme becerisi bulunmalı, sorunlar nedeniyle öğrencinin sisteminin bozulmasına ve performansının düşmesini engelleyecek bir beceriye sahip olunmalıdır.

·   Hem koçluk yapılan kişiyle bireysel hem de koçluk yapılan örgütte/okulda kurumsal farkındalık ve sorumluluk geliştirme yetisine sahip olunmalıdır.

·   Koçluk sisteminde pasif durumda olsa bile koçluk yapılan kişiyi aktif hale getirebilecek, onları vizyon vererek hedefe dönük düşüncelerini eyleme geçirecek beceriler gerekmektedir.

1.2. Neden Mentörlük ve Eğitim Koçluğu?

Mentörlük ve koçluk; eğitim ortamında bir mentör/koç ve öğrenci arasında kurulan, öğrencinin gelişimini destekleme amaçlıbirgüçdesteği ve güç birlikteliğidir.Koçluköğrencinin;kendinitanımasına,kendisindegeliştirebileceğialanlarla ilgili hedefler belirlemesine, sistemli çalışarak öğrenme becerilerini kazanmasına, örgütlü beceriler ve sorumluluk duygusu geliştirmesine yardımcı olmak, yasadığı/karşılaşabileceği problemlerle başa çıkabilme becerisini geliştirmeyi amaçlamaktadır. Mentörlükle birlikte koçluk doğru bir sistem gerektirir ve doğru yürütülmelidir.

·        Yapılan araştırmalar hem mentörlük hem de koçluk sisteminin oldukça etkili bir öğrenme tekniği olduğu göstermiştir.

·        Her ikisi de uygulandığında öğrenci bağlılığını artırarak başarıya dönük performans geliştirmeyi, bunu korumayı ve artırmayı içerir.

·        Hem mentörlük hem de koçluk, mentörlüğü veya koçluğu sağlayan ve onu alan kişinin güvenini ve kişilerarası becerilerini artırabilir.

·        Öğrencilerdegörülendisiplinproblemleribüyük ölçüde azalır.

·        Öğrenmenin kendilerine uygun yöntemini bularak okul başarısını arttırır.

·        Öğrendiğiteknikleriuygulayaraksınavbaşarısınıarttırır.

·        Öğrencilerinzamankullanımbecerilerinigeliştirir.

·        Öğrencilerinmotivasyonunuyüksektutar.

·        Öğrencilerinözgüvenveözsaygıgeliştirmesinedestekolur.

·        Ve son olarak, her ikisi de bireysel ve kurumsal performansı önemli ölçüde iyileştirebilir

1.2.1. Koçluğun Ön Kabulleri

•         Dünyanın en değerli varlığı benim ve benim sahip olduklarımdır.

•         Hatalarım ve yanlışlarım olabilir, zaten herkes hata yapabilir, yanlış yapmayan neredeyse yok gibidir.

•         Benim de ihtiyaç duyduğum bir çok kaynağım ve potansiyel kuvvetim vardır.

•         Hangi durum ve davranışla karşılaşırsam karşılaşayım mutlaka iyi bir niyet ve durum söz konusudur. Her işte bir hayır vardır.

•         Eğer sorunlar karşısında bulduğum çözümü, sorular karşısında verdiğim cevabı beğenmediysem, başka bir çözüm yolu ve cevap bulmayı deneyebilirim.

•         Benim durumum budur ve ben şartlar içinde en doğru kararları verebilecek yapıdayım.

•         Başarısız olmak diye bir şey yoktur, sadece biraz daha düzenli çalışma uygun zaman gerekmektedir.

•         Başkaları yapıyorsa ben neden yapmayayım.

•         Bu dünyada mümkün olan her şey benim için de mümkündür.

•         Olumsuzluk ve kötü sandığım bir şeyde benim için güzellikler bulunabilir.

•         Benim hedefim belliyse, yapacağım şey “hedefe nasıl varacağım? sorusunun cevabını doğru vermememe bağlıdır.